Reportages

Met de aanschaf van deze twee nieuwe trekkers komt het Mercedes-Benz wagenpark bij Leenaerts uit op negen stuks, waarvan vijf Arocs trekkers voorzien van een hydraulisch aangedreven vooras. In Nederland is de markt voor vrachtwagens met een hydraulisch aangedreven vooras klein, enerzijds omdat men vast blijft houden aan meer wiel aangedreven kippers, zoals 8x8 en 10x8 chassis, Anderzijds doordat we in Nederland veel rijplaten gebruiken, kunnen we vaak met een conventionele trekker-opleggercombinaties uit de voeten. Zeker nu op grotere werken veel megaplaten (12 x 3,5 meter) worden ingezet, ontstaan er stabiele rijbanen door het terrein.

Toch koos Leenaerts, ondanks de inzet van rij- en megarijplaten op eigen werken, voor trekkers met deze aandrijving. Leenaerts Born is gevestigd nabij het smalste stukje van Nederland. Hier is Nederland slechts 4,8 km breed en zit ingeklemd tussen links België en rechts Duitsland. Men is werkzaam in beide landen, maar verschillende landen betekend ook verschillende (wettelijke) eisen en culturen. Zo kennen de Oosterburen bijna niet het gebruik van rijplaten. Op stortplaatsen is het vaak verplicht om voorwielaandrijving te hebben, anders word men niet tot de locatie toegelaten. Dit is één van de redenen dat Leenaerts koos voor hydraulische voorwielaandrijving. Circa 80 a 90% van de transporten worden uitgevoerd over de verharde of geasfalteerde weg, hiervoor is het van belang dat het voertuig zuinig is. Ook hier speelt de hydraulische voorwielaandrijving een belangrijke rol. Als het systeem uitgeschakeld is, loopt het weerstandloos mee en is het verbruik ten opzichte van een voertuig met een conventioneel aangedreven vooras tot wel 10% minder.

In de praktijk blijkt dat de chauffeurs de voorwielaandrijving vaak gebruiken, slechte plekken in puinbanen, draaien op een grasland of toch nog een paar meter achter de laatste rijplaat kiepen, blijkt allemaal geen probleem meer te zijn. 

Bijna 100% hydraulische voorwielaandrijving

Van de negen trekkers die continue met een kiptrailer bij Leenaerts worden ingezet, zijn er acht voorzien van hydraulische voorwielaandrijving. Toen er in 2016 een nieuwe trekker-opleggercombinatie werd aangeschaft stond al snel vast dat deze voorzien moest worden met voorwielaandrijving. Echter een echte 4x4 zag men niet zitten, want de transportafstanden worden steeds groter, een normale 4x4 is aanzienlijk zwaarder, verbruikt meer brandstof en heeft vaak een hogere chassishoogte, waardoor bepaalde trailers niet aangekoppeld kunnen worden. De oplossing werd gevonden in een Mercedes-Benz Arocs trekker met hydraulische voorwielaandrijving. Al vrij snel leverde Mercedes-Benz dealer Smeets in Heerlen een tweede identieke exemplaar af.

Met de praktijkervaring van de twee Actros trekkers, werd er in 2018 in twee nieuwe Mercedes-Benz trekkers gekocht. Dit maal koos Leenaerts voor de iets zwaardere, maar robuustere en hoger gebouwde Arocs. De Arocs trekkers hebben een rechte vooras, waardoor de bodemvrijheid toeneemt en een driedelige bumper, waarvan de hoekstukken uit metaal zijn. In februari 2019 volgde nog een derde Arocs trekker. 

De beide door Smeets geleverde Arocs trekkers zijn van het type 2148LS HAD. Ze zijn voorzien van de 12,8 liter OM471 motor met een vermogen van 480 pk. Deze levert een koppel van 2.300 Nm bij slechts 1.100 omw/min. Hierachter is de automatisch schakelende PowerShift3 bak gemonteerd met 12 versnellingen. Door de 9 tons vooras en de 11,5 tons luchtgeveerde vooras ontstaat er een totaalgewicht van 20,5 ton. Leenaerts koos voor de 2.300 mm brede StreamSpace cabine met een 170 mm hoge motortunnel. Door de smalle en lagere cabine ‘lopen’ de chauffeurs eenvoudig in en uit de cabine. Voor het werken in vervuilde omgevingen zijn de cabines voorzien van FreshFilter overdrukunits.

Arocs 2.0

Tijdens de IAA 2018 in Hannover presenteerde Mercedes-Benz de nieuwe Actros en Arocs. Het meest opvallende aan deze voertuigen was het ontbreken van de buitenspiegels, deze zijn vervangen door camera’s, de zogenaamde MirrorCams. Deze camera’s worden weergegeven op displays die tegen de A-stijl in de cabine gemonteerd zijn. Hierdoor ontstaat er een vele kleinere dodehoek voor de chauffeur. De MirrorCam draait ook mee tijdens het manoeuvreren, afslaan of wisselen van rijstrook. In combinatie met Mirrorcam kan de Arocs worden uitgevoerd met een multimedia cockpit, voorzien van een volledig digitaal 12 inch instrumentendisplay dat twee verschillende screendesigns omvat. Veel schakelaars op het dashboard zijn eveneens vervangen door een touchscreen van 10 inch. De luchtdruk bediende handremhendel is vervangen door een elektrisch exemplaar, die automatisch word geactiveerd als de motor word uitgeschakeld. Deze is ook voorzien van een geïntegreerde hold-functie, die bijvoorbeeld bij een rood verkeerslicht gebruikt kan worden. Bij het hard intrappen van het rempedaal word deze geactiveerd en zodra het gaspedaal opnieuw bediend wordt, is deze weer gelost. 

Hydraulic Auxilairy Drive

MAN was de eerst die ‘Hydrodrive’ introduceerde. Het zijn twee door Poclain Hydraulics geleverde hydraulische wielmotoren die door middel van een pomp worden aangedreven. Dit principe word inmiddels door de meeste truckfabrikanten aangeboden. Waarbij ze allemaal wel een eigen weg kiezen voor de opbouw van de componenten en aansturing.

Ook Mercedes-Benz koos bij haar Hydraulic Auxilairy Drive, kortweg HAD genoemd, voor het systeem van Poclain. Mercedes monteert de pomp rechtstreeks op de motor PTO, nadeel hiervan is, dat bij een korte of halflange cabine, deze achter de cabine uitkomt. Het gros van de voertuigen word echter afgeleverd met slaapcabines, waarbij dit probleem niet optreed. 

Het systeem werkt met een werkdruk van 420 bar, echter bij het wegrijden levert het een piekdruk van 450 bar. Hierdoor is het systeem in staat om kortstondig 6.250 Nm in plaats van 6.000 Nm aandrijfkracht per wiel te leveren. Dit staat gelijk aan circa 40 kW per wiel. De grote van de wielmotor bepaald het vermogen, doordat er niet meer plaats is, is er dus ook niet meer vermogen mogelijk. In tegenstelling tot de concurrenten maakt Mercedes-Benz zo minmogelijk gebruik van hydraulische slangen, maar van leidingen en draaidoorvoeren in de fusees. Hierdoor is de kans op lekkages gering.

Lekkages kunnen onder andere ontstaan door een te hoge olietemperatuur. De HAD beschikt dan ook over een oliekoeler, die zorgt dat de HAD continue gebruikt kan worden tot een rijsnelheid van 15 km/u. Tot 25 km/u werkt HAD, daarboven word het inactief, maar blijft wel standby. Boven de 60 km/u schakelt het systeem volledig uit. Dit gebeurt ook als de olietemperatuur te hoog word. 

De bediening van het HAD systeem is eenvoudig. Het systeem word door middel van een drukschakelaar op het dashboard geactiveerd. Hierbij word ook de stabiliteitsassistent en ASR uitgeschakeld. Dat Mercedes-Benz het systeem goed geïntegreerd heeft is wel duidelijk; het kan alleen geactiveerd worden als: de motor draait, de rijsnelheid beneden 60 km/u is, de hydraulische olie op bedrijfstemperatuur is, een versnelling is ingeschakeld en er geen storingen aanwezig zijn die de veiligheid of de werking nadelig beïnvloeden.

Inschakelen: de schakelaar op het dashboard indrukken. Er word ingeschakeld als: het rempedaal is losgelaten, de rijsnelheid lager is dan 25 km/u en het gaspedaal word ingedrukt. Wanneer het controlelampje in de schakelaar knippert word niet aan de inschakelvoorwaarden voldaan.

Uitschakelen: de schakelaar op het dashboard indrukken en het systeem is uitgeschakeld, het lampje dooft. Het systeem schakelt zich ook uit als: men sneller dan 60 km/u rijd, er geen versnelling gekozen is, de hydraulische olie temperatuur afwijkt van de toegestane bedrijfstemperatuur, het contact word uitgeschakeld of er een storing aanwezig is.

Naar Duits voorbeeld

Voor Leenaerts is het niet van belang om de Nederlandse 50 ton totaalgewicht optimaal uit te nutten. Het is belangrijker om een combinatie te hebben, die in alle drie de landen kan worden ingezet. Wij hebben dan in Nederland wel 50 ton, maar België heeft 44 en Duitsland slechts 40 ton. Met een standaard Nederlandse combinatie op zes assen ben je dan al snel veel te zwaar. Daarom koos Leenaerts ook voor drie-assige Schmitz CargoBull stalen kuipkipopleggers. Hierdoor weegt de complete combinatie slechts 15 ton. Lichter gaat natuurlijk ook, door in plaats van een stalen oplegger een aluminium te kiezen, echter dan ben je beperkt in de inzet er van.

Om de opleggers maximaal in te zetten liet Leenaerts ze voorzien van een Orlaco achteruitrijcamera, Cramaro elektrisch bediend schuifzeil, liftas met wegrijhulp, gestuurde naloopas en Wabco Smartboard. Via Smartboard is het mogelijk om onder andere de aslast, kilometerstand, bandendruk en remslijtage af te lezen.

Over Leenaerts

Het in het Zuid-Limburgse Born gevestigde Leenaerts is een middelgroot familiebedrijf dat opgericht is in 1974. De activiteiten omvatten grondverzet, milieuwerken, sloopwerken, transport, waterwerken en de handel in bouw- en afvalstoffen. Daarnaast heeft men sinds 2008 een eigen grote loskade aan de Francicushaven in Born. Met circa 60 medewerkers en ruim 80 stuks materieel is men in staat om de meest uiteenlopende klussen te klaren.