Reportages
David en Goliath
Met een eigengewicht van ‘slechts’ 27 ton is de Komatsu WA475-10 wiellader een kleintje tegenover de ruim 200 ton wegende Liebherr HS8200 dragline. Dieker Overslag zet de machines in als koppel. De Liebherr om grind te winnen, de Komatsu om te laden.
Dieker Overslag uit het Brabantse Reusel beschikt over een groot aantal overslagmachines, zowel hydraulisch als draadkranen. Daarnaast zet het bedrijf diverse wielladers in voor laad- en transportwerkzaamheden. Het werkgebied bevindt zich vooral in de Randstad, Zuid-Nederland, België en de Duitse grensstreek. De onderneming is gecertificeerd met VCA (TÜV Rheinland) en GMP+ voor diervoederoverslag. Tevens is Dieker een BBL-leerbedrijf.
Ontzorgen
Dieker probeert klanten vooral te ontzorgen. Bij de meeste klanten zijn de transport- en overslagactiviteiten bijzaak, omdat zij zich richten op hun kernactiviteit. Zo ook bij een Duitse klant die grootschalige grindwinning verricht. In de buurt van het Duitse Kempen, net over de grens bij Venlo, ligt een 22 hectare grote grindplas. Hier is doormiddel van zuigboten het zand en grind grotendeels gewonnen. De laatste ‘hoek’ wordt door middel van de Liebherr dragline gewonnen. De zuigboot, transportbanden en classificeringsinstallatie zijn al verwijderd, omdat de plek te klein geworden is. Nadat het water grotendeels uit het grind gezakt is, wordt het grind met behulp van de Komatsu wiellader op kiptrailers geladen, die het naar een classificeringsinstallatie enkele kilometers verder op transporteren.
Bewuste keuze
Die Liebherr HS 8200 is een bewuste keuze van Dieker. “We hebben eerst gezocht naar een gebruikte draadkraan in de 200 tons-klasse. Deze zijn nauwelijks te vinden en als je er een tegenkomt, dan hangt er nog een stevig prijskaartje aan. Dit was voor ons de aanleiding om naar een nieuwe machine te gaan kijken”, zo vertelt Johan Dieker.
“We hadden in eerste instantie een ander merk op het oog. Dit had echter geen 200 tonner in het programma, en een 300-tonner vonden wij veel te groot. Na dat wij diverse merken bekeken en vergeleken hadden, kwamen we bij Liebherr terecht. Zij bieden een zeer moderne 200-tons draadkraan die degelijk gebouwd is en een hoge restwaarde heeft. Wat ons ook aansprak, is dat de machine in een werkdag geheel af of op te bouwen is. In principe kun je dat geheel zelfstandig met de machine, al gaat het met behulp van een telescoopkraan aanzienlijk eenvoudiger en sneller. Hierdoor heb je voor transport maar eigenlijk maximaal drie dagen stilstand. Een dag afbreken, een dag transporteren en weer een dag opbouwen. Het zwaarste deel weegt slecht 56 ton tijdens het transport. Dit is de bovenwagen met het middenstuk van de onderwagen. Door middel van vier hydraulische cilinders vijzelt het geheel zich omhoog waardoor de dieplader eronder in kan rijden.”
Fabrieksbezoek gaf de doorslag
In Nenzing, midden in de Oostenrijkse Alpen, staat de Liebherr-fabriek voor draadkranen, draglines en funderingsmachines. Op het ruim 254.000 vierkante meter grote terrein bouwt Liebherr sinds 1976 machines. Circa 1480 medewerkers zijn er werkzaam.
Samen met Kees van Duijn van Liebherr Maritime Benelux, gevestigd in Amersfoort, bezocht een delegatie van Dieker de Oostenrijkse fabriek. Daar werd op dat moment een ‘voorraadmachine’ gebouwd. “Deze machine was grotendeels gelijk aan de specificaties zoals wij hem graag wilden hebben, enkele aanpassingen waren nog mogelijk”, zo vertelt Dieker. “Na overleg hebben we de tweede dag de knoop doorgehakt en de machine gekocht”.
Opvolger
De HS8200 is de opvolger van de HS895. Liebherr vernieuwt haar types van de draadkranen door ze om te zetten naar tonnages. Daar waar in de HS895 nog een MAN V12 met 670 kW (898 pk) werkte, werkt in de HS8200 een eigen Liebherr V12 motor met aanzienlijk meer vermogen. De 24,2 liter V12-motor levert een vermogen van 750 kW (1.020 pk) bij maximaal 1.700 omw/min. Uiteraard voldoet de motor aan de huidige Stage 5-emissienorm. Om langdurig te kunnen werken is de machine voorzien van een 1.000 liter brandstof- en 140 liter AdBlue-tank.
Liebherr bouwt haar draadkranen modulair waardoor er veel opties, ook achteraf, mogelijk zijn. Naast de twee 350 kN sterke lieren, is nog een graaflier met vrijeval en een vermogen van 450 kN mogelijk. Daarnaast is nog een hulplier van 70 kN en twee verschillende grijperlieren met vrijeval van 30 en 70 kN leverbaar.
Het hart van de machine is de door Liebherr zelf ontwikkelde en gebouwde bediening van de hydraulische draadkraan. Alle bedienings- en controlefuncties zijn voor extreme temperaturen gebouwd. Op het display in de cabine worden alle bedrijfsgegevens van de machine samen met de waarschuwingen en eventuele storingen weer gegeven. Met de elektro hydraulische proportionele bediening kunnen meerdere functies tegelijk bediend worden.
Maximaal
De uitvoering zoals Dieker er mee draait, bestaat uit een 47 meter lange mast en is voorzien van maximale ballast, om snel en stabiel te kunnen werken. Deze ballast bevindt zich niet alleen achter op de bovenwagen, maar ook tussen de rupsen. De 1.100 mm brede rupsplaten zorgen voor een minimale insporing en de bijna 7.500 mm brede onderwagen voor maximale stabiliteit.
Grijperinzet
Dieker Overslag zet haar Liebherr dragline in voor het ontginnen van grind en zand. Meestal worden draadkranen met een sleepbak uitgerust voor dit soort werkzaamheden, echter de machine van Dieker is uitgerust met een 3,5 en 7 kuubs grijper. In de uitvoering zoals Dieker de machine inzet kan er tot 23 meter diep ontgonnen worden. Echter tot een diepte van 15 meter is het meest efficiënt.
Het voordeel van grijperinzet is dat je de bak niet helemaal naar je toe moet te halen om hem te vullen en dan weer van je af moet brengen om hem te legen. Ook kan er bij de grijper al worden gezwenkt zodra de grijper boven de waterlijn is.
Machinist Dimitri Mulder is zeer te spreken over de machine: “De Liebherr is zeer stil, in de eco-mode draait de motor op slechts 1.500 omw/min. Dit is ruim voldoende voor het werk wat wij er mee doen. Hierdoor is ook het brandstofverbruik laag. De cabine is zeer comfortabel. Via het Trimble GPS scherm kan ik precies zien waar ik al heb gegraven en hoe diep. Op deze wijze kan je heel efficiënt alle materiaal op de juiste diepte ontgraven.”
Tevens heeft Dieker de HS8200 uitgerust met de nodige hydrauliek om er eventueel ook een baggerpomp mee te kunnen aandrijven.
Onafscheidelijk duo
De Liebherr HS8200 werkt samen met een Komatsu WA475-10 wiellader als onafscheidelijk duo. Tijdens de Bauma 2019 presenteerde Komatsu een prototype van deze wiellader. Inmiddels is de machine in serieproductie. Kenmerkend aan deze wiellader is dat Komatsu hem uitrust met een hydraulisch-mechanische aandrijflijn. Deze aandrijflijn combineert de voordelen van hydrostatische en mechanische aandrijflijnen. Door deze samenvoeging is het mogelijk om een hoge productie te leveren bij een laag brandstofverbruik. Zeker voor het load-and-carry-werk waar Dieker hem voor inzet is dit een ideale oplossing. Vaak laadt de wiellader met korte slagen trailers vanuit de opgeworpen hoop met zand en grind. Dan is de hydrostatische aandrijving een pré. Maar ook wordt er vaak materiaal over een langere afstand vervoerd, dan is de mechanische aandrijving in het voordeel.
Uitgekiende aandrijflijn
De 26 ton zware Komatsu wordt gebouwd in het Duitse Hannover in de voormalige fabriekshallen van Hanomag. De machine is voorzien van een eigen Komatsu 11 liter zescilinder commonrail motor die bij een toerental van slechts 1.600 omw/min een vermogen levert van 217 kW (291 pk). Bij slechts 1.300 omw/min is al een koppel beschikbaar van 1.560 Nm. De Komatsu hydraulisch-mechanische transmissie, kortweg K-HMT, beschikt over vier versnellingen vooruit en drie achteruit.
Door de uitgekiende aandrijflijn en de instelbare en variabele tractioncontrol heeft de WA475-08 geen slip tijdens het volduwen van de bak. Johan Dieker: “We zijn aangenaam verrast van de Komatsu. Wij hebben veel merken wielladers in ons machinepark, maar zo snel en zuinig deze Komatsu is, daar staan we van te kijken. Ook als je ziet met wel gemak de machine de bak volduwt met een laag toerental en zonder slippende wielen.”
Joystickbesturing
Voor het laadwerk is de WA475-10 van Dieker uitgevoerd met Michelin 26.5R25 XHA2 L3 banden in combinatie met een vaste 4,9 kuub bak. Deze originele Komatsu-bak van 3.200 mm breed is voorzien van een onderschroefmes en door Dieker zelf helemaal gepantserd met slijtvaste oplasdraad. Hierdoor heeft de bak een aanzienlijk hogere standtijd, voordat er delen aan de bak vervangen moeten worden. Met deze bak beschikt de machine over een statische kiplast van bijna 20 ton en in geknikte toestand ruim 17 ton.
Standaard is de WA475-10 uitgevoerd met een stuurwiel. Als optie levert Komatsu een tweetal stuursystemen: het geavanceerde joystickstuursysteem AJSS, waarbij zowel het sturen als de rijfuncties vanuit een joystick bedient kunnen worden, en het Komatsu Short lever steering K-SLS. Met deze korte joystick bestuurt de machinist heel relax de wiellader, een schakelaar is er voor de rijrichting en drukknoppen voor diverse andere functies.
Dieker koos voor de laatstgenoemde variant. Deze is instelbaar aan de stoel gemonteerd en veert mee. Aan de rechterzijde zijn twee korte hendels voor de bakbediening gemonteerd. Ook is hier een druk/draaiknop voor de bediening van het menu. Hans Krekels accountmanager bij Bia leverde de WA475-10 af bij Dieker.
Lees het gehele artikel in Bouwmachines 2022-05 of op www.bouwmachines.nl