Reportages

Na meer dan veertig jaar gevestigd te zijn op de terreinen van de Soma in Ede en later Harderwijk, ging het Weg & Bouw-museum in juli 2014 failliet. Een slechte periode in de bouwwereld, waardoor de sponsoren uitbleven en de vrijwilligers het museum niet meer konden openhouden. Het waardevolle museummaterieel dreigde verschroot te worden, een aantal enthousiastelingen vernamen dit trieste nieuws en waren vooral geïnteresseerd in de machines die bij de Nederlandse fabrikant Hovers in Tilburg gebouwd zijn. Na een gesprek met het oud-bestuur konden er meer dan 20 machines, klein en groot, worden overgenomen. Net als de stichting, die zo niet opgeheven hoefde te worden. In november 2014 werd er met man en macht met diepladers heen en weer gereden tussen Harderwijk en Vinkel. Hier konden de machines bij Gilbert Ploegmakers gestald worden.

Bouwmachines van Toen

Een van de initiatiefnemers van het museum is Huub van Dijk. Huub zet al vele jaren zich in om oude foto’s te digitaliseren en deze op zijn website www.bouwmachinesvantoen-archief.nl te delen. Dit inmiddels gigantische archief wordt regelmatig aangevuld met oude foto’s die door oud-werknemers en bedrijven worden beschikbaar gesteld.
In 2016 is de Stichting BouwmachinesvanToen opgericht welke gevestigd werd in Vinkel. Het dagelijkse bestuur van het museum bestaat uit voorzitter Huub van Dijk, secretaris Anton Monshouwer, penningsmeester Adriënne Ploegmakers, algemene bestuursleden Gilbert Ploegmakers en Ad Gevers. Zij worden ondersteunddoor meerdere vrijwilligers.

Locatie

Om zo’n grote collectie aan machines onder te brengen is er natuurlijk veel plaats nodig. Deze plek had Gilbert Ploegmakers wel in Vinkel. Twee voormalige varkensstallen werden omgetoverd tot een paradijs voor machineliefhebbers. Nadat in 2018 de stallen geheel gestript en de veeroosters verwijderd zijn is de stichting begonnen met de ombouw van stal naar museum. Gordingen vervangen, nieuw dak, het maken van sanitair, aanleggen van verwarming, bekleden van de wanden, enz. Tussendoor werden uiteraard nog diverse evenementen bezocht waar hun materieel in actie kwam, maar ook werden er machines opgeknapt.
Voor het museum is de stichting vooral afhankelijk van giften en geschenken. Zo kregen ze behalve oude machines, ook magazijnstellingen, boeken, emblemen, stickers, schaalmodellen, noem maar op. Het museum blijft natuurlijk altijd op zoek naar items voor haar collectie aan te vullen.

Unieke collectie

Het BvT-museum beschikt over een unieke collectie grondverzet- en wegenbouwmachines. De door het Nederlandse Hovers gebouwde machines vormen een belangrijk deel van de collectie. Denk hierbij aan de Hovers 500 dragline die gebruikt werd op de Soma om aankomend machinisten te leren omgaan met deze vrij ingewikkelde machine. Het unieke hieraan is de dubbele bediening, zodat de instructeur kon ingrijpen. Een indrukwekkende machine is een door Hovers Constructie Tilburg gebouwde drie assige Duowals uit 1956. Een grote logge machine, die in het bezit is geweest van Heijmans. Hiervan er maar enkele exemplaren gebouwd zijn en dit het enige overgebleven exemplaar is. Ook is het museum in het bezit van een Hovers Bever 600 trilplaat uit 1962.
In 1973 werd aan de BAM een NCK 305B dragline nieuw geleverd, toen in 2002 vaste machinist Stoffel Jonker met de VUT ging, kreeg hij deze machine van zijn werkgever mee. Deze heeft toen een plek gevonden in het Weg- en Bouw Museum. Ook deze machine is meeverhuisd en wordt momenteel, samen met Stoffel compleet gereviseerd. Ook bezit het museum een van de eerste hydraulische graafmachines, een O&K RH5 uit 1966. Deze is nieuw aan de Soma in Ede geleverd en heeft tot 1980 dienstgedaan. Het exemplaar is wel verrijdbaar, maar nog niet werkbaar. Het BvT-team gaat deze machine in de toekomst ook onderhanden nemen zodat deze weer functioneel is en ook ingezet kan worden op evenementen.

Naast een nog functioneren de Barber Greene SA41 asfaltafwerkmachine uit 1965, staat op het buiten terrein staat nog een van de eerste Barber Green Olding afwerkmachines die begin van de jaren vijftig in ons land verschenen en die bijna elke Nederlandse wegenbouwer in zijn machinepark had, echter de machine rijdt momenteel niet en men is dringend op zoek naar een industrieel verhuizer die hem binnen wil zetten. 
Daarnaast beschikt het museum ook over een unieke Ammann afwerkmachine. Dit is de oudste nog werkende asfaltafwerkmachine, die samen met een Nederlandse Thiadens wals aan het museum geschonken is door Advies en Ingenieursbureau Verhoeve & Faber. Deze twee machines hebben in de tijd dat het bedrijf nog een aannemingsbedrijf was dienstgedaan. 

Naast deze genoemde machines, zijn er nog vele anderen dingen te zien zoals bijvoorbeeld twee bijzondere glas en lood ramen uit 1947 die vroeger het hoofdkantoor van P.C. Zanen sierden. Ook zal de collectie regelmatig worden gewisseld met andere machines.

Sponsoren zijn welkom

De Stichting BouwmachinesvanToen is voor de financiering van de huisvesting en materieel afhankelijk van donaties in geld, goederen of diensten. Hierbij wordt niet alleen een beroep gedaan op particulieren, maar ook aan bedrijven, de stichting heeft een ANBI-status.
Het museum beschikt ook over een gestaag groeiende bibliotheek met boeken over de weg- en waterbouw en bied naast het museumbezoek ook een uitstekende gelegenheid voor: o.a. Vergaderingen, recepties, bijeenkomsten, bedrijfsfeesten of partijen.

Voor meer informatie over sponsoring en openingstijden van het BouwmachinesvanToen-museum kan het beste gekeken worden op Bouwmachinesvantoen.nl