Reportages

Kraanwagens in combinatie met een vaste (tweezijdige) kipper of containersysteem zijn bij veel grondverzet- en wegenbouwbedrijven te vinden. Veelal in drie- en vierassige uitvoering, een enkele keer zelfs als vijfasser. Waar voorheen vaak een knijperwagen uit was gevoerd als 6x6, met of zonder widespreadtandem, gaat de tendens meer naar een 8x4 met triple-opstelling, de 8x4*4. Vierassen, twee aangedreven, de voorste en de laatste gestuurd, waarbij de laatste ook nog eens liftbaar is.

Multifunctioneel inzetbaar

Een knijperwagen is een van de meest multifunctionele vrachtwagens die er zijn. Naast het ‘gewone’ knijperwerk, is het ook vaak de trekker voor de aanhangwagen-dieplader, in combinatie met een containersysteem worden er ook nog eens bakken gewisseld. Een legio aan inzetmogelijkheden.

De DAF XD450 FAW zoals wij hem reden beschikt over de sterkste MX-11 motor met 450 pk. Deze 10,8 liter motor is de grootste die leverbaar is in de XD. Wil je tot 530 pk, dan is de MX-13 motor een optie, deze is echter niet leverbaar in combinatie met de XD-cabine, hiervoor kan de XF-cabine gekozen worden. Het koppel bedraagt 2200 Nm tussen 900 en 1.400 omw/min. In de bovenste twee versnellingen is het koppel zelfs 2350 Nm tussen 900 en 1.125 omw/min.
Achter de MX-11 motor is een geautomatiseerde ZF TraXon 12TX2610 transmissie gemonteerd. Bij de nieuwe generatie DAF voertuigen is er geen handbak meer leverbaar. De TraXon is optioneel voorzien van Urge-to-move, hierbij begint het voertuig langzaam te rollen zonder dat het gaspedaal ingetrapt wordt. Gemanoeuvreerd wordt door middel van het rempedaal.
Het FAW-chassis van DAF kan uitgevoerd worden met 8, 9 en zelfs een 10-tons vooras. Achter kan er gekozen worden tussen enkele- en naafreductieassen, waarbij de gestuurde en liftbare sleepas 8 ton mag dragen. 
De demotruck voorzag DAF van een slaapcabine, meestal wordt echter gebruik gemaakt van de korte dagcabine. Deze dagcabine is verlengd, waarbij er ook veel opbergruimte ook achter de stoelen in. Bij de bumper is er keuze tussen een normale kunststofbumper, of de optionele stalen Robuust-bumper die minimaal voor de cabine uitsteekt. 

Rijden

We zijn met de XD een mooie route binnendoor rondom Eindhoven gereden, waarbij de geladen truck kon laten zien waar hij toe in staat is. Wat direct opvalt is, dat de huidige generatie automaten boterzacht schakelen en zonder horde of stoten wegrijden. Tijdens de hele route hebben we geen een keer handmatig hoeven in te grijpen, hoogstens dat we zelf handmatig een keer hebben teruggeschakeld om de motorrem optimaal zijn werk te laten doen. Want bijremmen met de voetrem hoeft ook maar minimaal.
De vernieuwde MX-11 motor levert ruim voldoende kracht om met circa 35 ton onderweg te zijn. Zou de XD met zijn maximale 37 ton beladen zijn, geeft deze ook geen krimp. Maar wie een enkele keer met een dieplader of andere aanhangwagen achter de XD rijdt zal merken dat de MX-11 motor hier ook wel zijn weg mee weet.

Ondanks de relatief lange wielbasis die de demotruck heeft, is deze zeer wendbaar. De vele minirotondes rondom Eindhoven neemt hij dan ook zonder moeite. Een voordeel van de lange wielbasis is het comfort. De 10 tons vooras is voorzien van paraboolvering en het triplestel is luchtgeveerd. 
In het stadsverkeer is het prettig dat je als chauffeur in de XD-cabine wat lager zit. Het uitzicht is uitstekend, zeker met de combinatie trottoirzichtruit in het bijrijdersportier en de front/dodehoek-camera. Hierbij is aan de rechterzijde geen dodehoek meer voor de chauffeur. De XD-cabine heeft dan weer als nadeel, de ramen kunnen niet geheel naar beneden en de motortunnel is iets hoger. Door de lage zit is het wel weer prettig in- en uitstappen, iets dat de gemiddelde kraanwagenchauffeur vaak doet op een dag. Een overstap van cabine naar kraan of kipper is bij de nieuwe generatie DAF niet meer mogelijk. De demotruck was uitgevoerd met een slaapcabine, hierdoor heeft de chauffeur in de lengte meer plaats, optioneel is er ook nog een verhoogde slaapcabine leverbaar. Achter zijluiken in de zijwanden van de slaapcabine heeft de chauffeur extra opbergplek voor bijvoorbeeld handschoenen of spanbanden. 

Opbouw

De demotruck van DAF was door RN Transporttechniek voorzien van een Epsilon Q200Z autolaadkraan en een Pallift T26 haakarmafzetsysteem. Door de compacte uitlaatdemper aan de rechterzijde, hoeft de steunpoot van de kraan aan de rechterzijde niet opgeklapt te worden, deze past er mooi langs. Aan de linkerzijde vinden de gestapelde accubak en de AdBlue-tank hun plaats achter de brede trap die naar de hoogsta van de kraan gaat. Helaas was de brandstoftank aan de linkerzijde gemonteerd en de opbergkist met nettenbak aan de rechterzijde. Dit zien we zelf liever andersom, omdat de chauffeur meestal aan de linkerzijde van het voertuig aan het werk is. Tussen de assen bouwde RN RVS-afdekplaten waardoor hier geen open plekken ontstaan. Aan de achterzijde zijn eveneens RVS-lichtbakken gemonteerd, met alle lucht-, stroom- en hydraulische aansluitingen met een uitklapbare bumper voor langere containers. 

Met de nieuwe generatie heeft DAF weer een zeer chauffeursvriendelijk voertuig op de weggezet, waarbij veel naar de markt geluisterd is. Inmiddels zijn ook al de nodige XD- en XF-trucks met een 8x4*4-chassis uitgeleverd als kraan-kipper en kraan-containerwagen. Als 8x4 is er meer tractie beschikbaar dan met een 8x2-chassis met drie gestuurde assen. Door het bouwdoos-principe, is er bij DAF zeer veel mogelijk. Het is dan ook goed om aan de ondernemer van tevoren, samen met de verkoper, goed te bekijken waarvoor hij de truck gaat inzetten. Neem ook de opbouwer hierbij, want zo kunnen componenten van tevoren op de juiste plek gespecificeerd worden, waardoor achteraf het voertuig sneller en eenvoudiger kan worden opgebouwd, zonder dat er componenten nog verplaatst moeten worden. 

Inmiddels heeft DAF de Model Year 2025 (MY2025) op de markt gebracht. Deze zijn in detail iets anders dan deze gereden truck, maar in grote lijnen nog altijd hetzelfde.