Reportages

De 10x8 is een typisch Nederlands verschijnsel want nergens in Europa mag een solovoertuig 50 ton wegen. Dat is ook meteen de reden waarom de grote truckmerken zo'n model niet af fabriek leveren. Alleen de Tatra kwam op vijf assen uit de fabriek, maar dat is dan ook een vreemde eend in de bijt met zijn aandrijving op alle assen. Een 10x10 dus, maar ook goed voor 50 ton. Alle andere trucks in deze test zijn 8x8 trucks die in Nederland een extra as kregen bij onze nationale specialisten op dit gebied, Wierda Voertuig Techniek (MAN) en Veldhuizen Wagenbouw in Groenekan (Iveco, Mercedes, Renault en Scania).

Afgezien van de Tatra kwamen de trucks af fabriek als 8x8. Vervolgens werd er in het midden een extra, sturende en liftbare, niet aangedreven as toegevoegd om het maximale GVW te bereiken. In het terrein gaat die as omhoog, waardoor de trucks dan eigenlijk als 8x8 de zandbanen in gaan. Met de middelste as aan de grond zou er alleen maar meer weerstand en minder tractie ontstaan. Afgezien van de 49 tons Scania en de MAN zijn alle voertuigen in deze test goed voor een maximaal GVW van 50 ton. Dat de beide Traton-merken een tonnetje minder scoren heeft te maken met het feit dat deze merken geen 10,5 ton op de voorassen toelaten. De andere merken doen dat wel, in combinatie met bredere voorbanden. Ook de tandemstellen van de trucks zijn voorzien van 24 inch wielen. Hierdoor zijn het stuk voor stuk echte terreinbeulen. De Renault K is het meest ingewikkeld waar het gaat om bandenmaten. Die truck is voorzien van maar liefst vier bandenmaten op de vijf assen. De Tatra is het meest uniform uitgevoerd met één bandenmaat die rondom in enkele montage is uitgevoerd. 

Iveco Trakker

Net als MAN heeft ook Iveco inmiddels een nieuw model gepresenteerd. De Iveco Trakker wordt opgevolgd door de T-Way. Daarmee zet het Italiaanse truckmerk een belangrijke stap. Zowel het exterieur als het interieur kregen een grote update en daarmee kan de T-Way zich meten met de concurrentie. Voor het beeld had Iveco een niet opgebouwd nieuw model meegenomen waardoor we dat interieur konden beoordelen en fotograferen. 

Technisch bleef alles echter vrijwel ongewijzigd, vandaar dat we de al wat oudere Trakker uit de eigen verhuurvloot van CE Rental inzetten voor deze test. Bij de truck die we voor de test gebruiken is het interieur, in tegenstelling tot dat van de MAN gewoon verouderd. Daarbij komt dat het geluidsniveau in de Trakker het hoogste is van alle zes. Van het nieuwe model konden we dat niet meten maar Iveco dat bij de T-Way ook op dat gebied grote verbeteringen zijn doorgevoerd. 

In het terrein staat de Iveco zijn mannetje. Eerlijk is eerlijk, dit is de meest rudimentaire truck van het zestal, maar misschien ook wel de meest degelijke waar het gaat om de aandrijflijn en het onderstel. De Iveco toonde zich in ieder geval een meester in het zanderige, natte terrein in de buurt van Venray. De af fabriek geleverde Iveco werd door Veldhuizen Wagenbouw voorzien van een extra middelste hefbare, en sturende as. Met een echte tussenbak, zware eigen Iveco assen met naafreductie en de robuuste opbouw van het chassis leeft dit merk voort vanuit de traditie van Magirus Deutz, ooit marktleider op dit gebied. Iveco neemt het segment van het bouwtransport en het offroad segment serieus en bewijst dat jaar op jaar in de Dakar rally. Met de robuuste stalen voorbumper doet ook de nieuwe T-Way daaraan denken.

Hier gaat het naar meer foto's en technische specificaties van de Iveco Trakker

MAN TGS 49.510

De MAN 10x8 van Westdijk staat hoog op de wielen, heeft een comfortabele cabine en daarmee scoort de MAN hoge ogen. Feit is namelijk dat er bij dit merk niet gekozen kan worden voor een kleinere cabinevariant waardoor veel chauffeurs erg content zijn met hun MAN. Hoewel er inmiddels een hele nieuwe generatie gelanceerd is, hebben we het vorige model in deze test. 

De nieuwe generatie was gewoon nog niet klaar, maar technisch zijn de trucks identiek. Nieuw bij het 2021 model zijn onder meer het cabinefront en het interieur. MAN heeft met name op het gebied van bediening, het dashboard en het zicht naar buiten grote stappen gezet met de nieuwe generatie maar ook dit model scoort hoge ogen. De gebruikte materialen zijn van een goede kwaliteit en de bediening is eenvoudig en overzichtelijk. Alle functies voor sperren en de hoge- en lage gearing worden met één draaiknop bediend waarbij het dashboard duidelijk in beeld brengt wat er ingeschakeld is. 

De MAN blijkt bij de decibelmeting de stilste truck te zijn van ons zestal. De vering, besturing en stabiliteit worden gewaardeerd door onze ervaren testchauffeurs. Ook in het terrein staat deze Duitser zijn mannetje, mede door de uitgekiende aandrijflijn met een echte tussenbak met lage gearing. Op het gebied van bodemvrijheid is het wat minder door de ophanging van de middelste as. Een ander minpunt is de wat grotere draaicirkel van de MAN. Verder is de MAN, net als de Scania, goed voor 49 ton op kenteken en daar komt hij dus net een ton tekort ten opzichte van de concurrentie. Het relatief lage eigen gewicht in combinatie met een slimme opbouw kan dat echter eenvoudig compenseren waardoor het netto laadvermogen vergelijkbaar is met dat van de 50 tonners. 

Hier gaat het naar meer foto's en technische specificaties van de MAN TGS 

Mercedes-Benz Arocs 5045AK

Zonder meer de modernste truck in de line-up is de oranje Mercedes Arocs van Ros. Ook met de conventionele buitenspiegels is dit een modern ogende truck met de uitstraling van een echte off roader. De keuze voor de spiegels is een optie van Mercedes want standaard zijn er de Mirrorcam camera's met displays in de cabine, Opmerkelijk is dat er wel gekozen is voor het moderne, digitale dashboard waarbij vrijwel alles via twee I-Pad achtige schermpjes bediend wordt. Over de toepassing van de Mirrorcam verschillen de meningen. Met name het inschatten van de diepte is lastig en dat kan in het terrein een nadeel zijn. Met de conventionele spiegels en het digitale dashboard heeft Ros dan ook een prima keuze gemaakt. Een minpunt is wel dat de PTO ingeschakeld wordt via het secundaire touchscreen. Dat is niet handig, maar een extra schakelaar voor die functie is eenvoudig aan te brengen. 

De Arocs-cabine bevindt zich met een vloerhoogte van 171 cm op eenzame hoogte boven het wegdek. Het is een behoorlijke klim, maar eenmaal boven wordt de chauffeur omringd door ruimte en comfort. De afwerking van het interieur is van hoog niveau. Het doet erg denken aan de lange afstandsmodellen van dit merk, maar de Arocs is wel degelijk een echte offroader met zware assen, een tussenbak en, heel belangrijk zware kruisstukken in de verschillende aandrijfassen. Van de vijf trucks met een conventionele aandrijflijn past Mercedes de zwaarste kruiskoppelingen toe, waarmee het risico van breuk onder zware omstandigheden vermindert. 

Verder is de Arocs voorzien van speciale offroad software waarbij de transmissie in het terrein een andere strategie volgt. Of dat nodig is vragen we ons af, aangezien vrijwel iedere chauffeur offroad in de manuele stand rijdt. Verder beschikt de geteste Arocs over een compacte uitlaatdemper die achter de cabine is gebouwd. Hierdoor kan de wielbasis 30 cm korter worden gekozen, waardoor het voertuig wendbaarder is.

Hier gaat het naar meer foto's en technische specificaties van de Mercedes-Benz Arocs

Renault Trucks K480 P

De Renault Trucks K in deze test is een redelijk uniek voertuig. Tot nu toe bouwde Renault Trucks uitsluitend 8x6 modellen maar dit is de tweede 8x8 die het merk bouwde voor de civiele markt. De Renault-cabine is ruim en het interieur ademt de sfeer van een echt bouwvoertuig. 

Alles is functioneel ingericht met grote, duidelijke schakelaars en het zicht rondom is goed. Wel is de Renault onmiskenbaar een typische eigenzinnige Fransoos met wat eigenaardige bedieningsfuncties. Wie daar eenmaal aan gewend is kan vervolgens heel veel plezier beleven aan deze truck. Deze truck rijdt zowel vol als leeg opvallend comfortabel. Ook in het terrein staat de Renault zijn mannetje. De Optidriver versnellingsbak, de naam die Renault gebruikt voor de I-Shift van moederbedrijf Volvo, is voorzien van twee kruipversnellingen. Daar blijft het ook bij, want een echte tussenbak ontbreekt waardoor er geen echte lage gearing voorhanden is. Dit stond overigens de terreinprestaties niet in de weg tijdens onze test. Een minpuntje is de schakelaar voor de sperren, deze kun je oneindig rond blijven draaien, waardoor je op het dashboard moet kijken welke er nu ingeschakeld zijn.  

Opvallend bij de Renault Trucks K is dat de aandrijving vanuit de verdeelbak naar de voorassen met twee afzonderlijke aandrijfassen plaats vindt. De aandrijving van de voorste as gaat door de tweede as heen. Bij die beide aandrijfassen past Renault Trucks relatief kleine kruisstukken toe maar de kracht die daarop wordt uitgeoefend is uiteraard kleiner dan als twee assen met één as worden aangedreven. Het tandemstel van de Renault is goed voor technisch 38 ton en daarmee is dat erg degelijk uitgevoerd. Ook voor wat betreft de bandenkeuze is de Renault een bijzonder voertuig in de line-up. Om bij de Renault een totaalgewicht van 50 ton te realiseren, rustte Veldhuizen hem uit met vier verschillende bandenmaten. Op as één zijn 375/95R22,5 banden gemonteerd. Op as twee is dat 445/75R22,5 en op as drie 385/65R22,5. Op de achterste twee assen zijn 325/95R24 banden gemonteerd. Dat betekent dus maar liefst vier bandenmaten op vijf assen.

Hier gaat het naar meer foto's en technische specificaties van de Renault Trucks K480 P 

Scania G500 XT

Een nieuwkomer in het zwaarste segment van het bouwtransport is de Scania G500 XT 10x8. Deze, door Veldhuizen Wagenbouw onder handen genomen Scania is uitgerust met een comfortabele cabine met een fraai uitgevoerd dashboard. Alle functies zijn eenvoudig te bedienen en het display toont keurig met grote symbolen wat er in- of uitgeschakeld is. Alleen al de Scania-cabine en het comfort maken deze truck tot de favoriet van de chauffeurs van het testpanel. Ook technisch heeft Scania de zaken goed op orde, al komen de beide voorassen ieder een halve ton tekort op het kenteken. Dat zorgt ervoor dat de Scania, overigens net als de MAN, geen 50 maar 49 ton op het kenteken heeft.

Met 500 pk is de Scania de sterkste in het veld hier, waarbij dit vermogen uit zes cilinders komt. Uniek is dat de Scania als enige over een koppelingspedaal beschikt, ondanks de geautomatiseerde transmissie. Met deze ‘Clutch on demand’ is de chauffeur desgewenst zelf de baas over de koppeling. Iets dat bij het wegrijden in zwaar terrein wel gewenst is. Scania heeft net als MAN en Mercedes-Benz een duidelijke draaiknop voor de sperren en een drukknop voor de lage gearing in de tussenbak. 

Hier gaat het naar meer foto's en technische specificaties van de Scania G500 XT

Tatra Phoenix 10x10

De Tatra Phoenix ziet er voor veel chauffeurs in dit segment vertrouwd uit, want zowel de cabine als de motor en de versnellingsbak zijn van DAF. In dit segment doet Ginaf niet meer mee maar op het eerste gezicht doet de Tatra er sterk aan denken. Toch is het wel degelijk een compleet ander voertuig. De Tatra Phoenix maakt namelijk gebruik van het typerende chassis met de centrale buis met daarin de aandrijflijn. Vanwege die buis is er voor de opbouw eigenlijk geen hulpframe nodig. Een licht frame voor de ophanging van de spatborden is voldoende. De Tatra, voorzien van 445/75R22,5 banden in enkele montage rondom, is op alle assen aangedreven. Bijzonder is dat alleen de middelste as niet stuurt. In combinatie met de enkele montage banden zorgt dit er wel voor dat de Tatra ‘verspoort’ in het terrein. In een zandbaan met de 10x8 trucks werkt dat niet ideaal, aangezien de Tatra niet in het spoor loopt. Dat betekent ook dat de truck het voor zichzelf wat lastiger maakt in bochten. Zodanig zelfs dat het dashboard klaagde over een overbelaste koppeling. Als gevolg daarvan regelt de computer het koppel terug, met stilstand en uiteindelijk vastrijden tot gevolg. Het mag duidelijk zijn, de Tatra heeft een prima wegligging door de onafhankelijke luchtvering met hydraulische ondersteuning, maar hij vraagt wel om een chauffeur die weet wat hij doet.

In de cabine, bereikbaar via een slimme opklappende onderste opstaptrede, ziet er vertrouwd uit, maar getuigt ook van een identiteitscrisis. Op het stuurwiel staat namelijk duidelijk de Tatra badge maar het dashboard vertoont het DAF logo. De CF-cabine is niet de ruimste, maar alles zit op de vertrouwde plekken en de bediening gaat als vanzelf. Wat de Tatra ook overgenomen heeft van DAF en Ginaf is het zware sturen én de verstrooide schakelaars voor de bediening van de tussenbak en sperren. Door de toepassing van de gecombineerde lucht- en hydraulische vering, is de 10x10 van Guyt voorzien van een door Berkers Techniek opgebouwd weegsysteem. Hiermee kan de chauffeur nauwkeuring zijn aslasten en totaalgewicht controleren. 

Hier gaat het naar meer foto's en technische specificaties van de Tatra Phoenix 10x10

Conclusie

De zes geteste trucks hebben ieder hun voor- en nadelen maar wat opvalt is met name het gebrek aan uniformiteit met betrekking tot de bediening van de opbouw. Op de trucks staan opbouwen van Ruizeveld, Hyva en Tibeg. Geen een van de voertuigen beschikt over een gelijke bediening van de kipper, milieukleppen en sliphaken. Hierdoor ontstaat er veel verwarring. In gesprek met de opbouwers werd aangegeven dat dit vaak op klantenwens opgebouwd wordt. In de praktijk wordt het er voor een wisselende chauffeur niet makkelijker op. Zo waren er opbouwen bij waar je een ‘raamschakelaar’ op het dashboard moest gebruiken om de milieukleppen te openen. Of bij een enkeling werd het uitstappen belemmerd door de positie van de kiphendel. Een stukje uniformiteit hierin zouden de bediening en de veiligheid verhogen.

De testdagen wezen uit dat de 10x8 trucks buitengewoon nuttige voertuigen zijn voor het typisch Nederlandse grondverzet, en dat Veldhuizen Wagenbouw het kunstje van een as bijplaatsen uitstekend in de vingers heeft. Klanten kunnen daardoor uit meer merken kiezen in dit segment en profiteren van een hoger laadvermogen waarvan de meer investering zich zeker laat terugverdienen. Met name dat laatste is een kwestie van zelf offerte aanvragen en, niet onbelangrijk, de relatie met de dealers van de betreffende merken.

Wij danken dan ook Maessen Bedrijven in Venray voor het beschikking stellen van het terrein, zand, wiellader en rupsgraafmachine.

Deze test kwam tot stand door een samenwerking van:
-BIGtruck
-Bouwmachines
-Grondig
-Modder aan de banden